Maand van de Geschiedenis 2014

In de Vondelbunker, de voormalige schuilkelder in het Amsterdamse Vondelpark, organiseerde Van Gisteren in de Maand van de Geschiedenis een speciaal programma: Dreiging en bescherming tijdens de Koude Oorlog. Overdag waren foto’s van het project 'Remnants of Deterrence' te bezichtigen en konden bezoekers deelnemen aan een kleine rondleiding door de schuilkelder. Tijdens het avondprogramma werden lezingen gegeven door historicus Arnold Pronk en journalist Mark Traa.

• oktober 2014

Tentoonstelling

Van Gisteren liet een kleine preview op de toekomstige fototentoonstelling Remnants of Deterrence zien. Op de foto’s van fotograaf Martin Bruining zijn indringende beelden te zien van restanten van de nucleaire dreiging vanuit de Sovjet-Unie. Ooit vreesde het Westen voor deze geheime lanceerbasissen aan de andere kant van het IJzeren Gordijn. Vandaag de dag zijn deze symbolen van de spanning tussen de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten in verval geraakt. De foto’s roepen een unheimisch gevoel op, zeker nu de spanningen tussen Oost en West weer oplopen. Het feit dat de beelden te zien waren in een voormalige schuilkelder uit de Koude Oorlog gaf het project een extra dimensie.

Foto: Remnants of Deterrence / Martin Bruining. Letland 2013 – SS-4 lanceerbasis Zeltini

Lezing

Tijdens het avondprogramma werden twee lezingen gegeven. Historicus Arnold Pronk sprak over zijn project Remnants of Deterrence. Samen met Bruining trok hij door landen uit het voormalige Oostblok, op zoek naar de uitgerangeerde lanceerbasissen van nucleaire raketten uit de Koude Oorlog.

Na het verhaal over de restanten van de nucleaire dreiging gaf journalist en auteur Mark Traa antwoord op de vraag hoe de Nederlandse bevolking destijds tegen een atoomaanval beschermd diende te worden. Traa verrichtte voor zijn boek 'De Russen komen!' (2009) uitgebreid archiefonderzoek naar overheidsplannen om de bevolking zo goed mogelijk te beschermen indien de Derde Wereldoorlog werkelijk zou uitbreken. Van publieke schuilkelders tot aan een schaduwbevolkingsregister op Curaçao. Op papier was Nederland al in oorlog.